Bir boy aynası önünde durun, vücut şeklinizi değerlendirin. Kalçalar daha belirgin ve üst bedeniniz daha zayıfsa “armut”; bacaklarınız gövdenize oranla daha ince kalıyorsa “elma tipi” olarak tanımlanan vücut şekline sahipsiniz demektir. Vücudunuzda yağlanmanın hangi bölgelere toplandığı, sağlığınız ve dış görünümünüz için çok önemlidir. Vücut tipinize göre beslenip, doğru egzersizleri yaparak ideal kilonuza kavuşabilirsiniz.
Şişmanlık, yağ dokusunun artışına bağlı olarak vücut ağırlığının artması olarak tanımlanır. Şişmanlık ve şişmanlık derecesini sınıflandırmak için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. En çok kullanılanlar; beden kitle indeksi (BKİ) ve vücut yağının dağılmasına göre şişmanlığın belirlenmesidir. Vücut yağının yoğunlaştığı bölgeye göre vücut tipini 2 gruba ayırabiliriz. Yağ dokusunun bedenin üst bölümlerinde toplanmasına “android” veya “elma tipi şişmanlık” denir. Yağlar göbek çevresinde toplanmıştır. Bu vücut şekli genellikle erkeklerde bayanlara oranla daha sık görülür. Bedenin üst kısmı şişman olanlarda; koroner kalp hastalıkları, insüline bağımlı olmayan tip II diyabet (şeker hastalığı) ve hipertansiyon daha sık görüldüğü için, özellikle elma (android) tipi şişman olanların kesinlikle zayıflaması gerekmektedir.
Yapılan son çalışmalar, özellikle öğle ve akşam yemeklerinde 1 kase yoğurt veya 1 bardak ayran tüketenlerde karın bölgesindeki yağların azalma oranının tüketmeyenlere oranla daha fazla olduğunu göstermektedir. Bu nedenle ana öğünlerle beraber süt ve ürünlerini tüketmeye özen göstermek önemlidir.
Yağ dokusunun vücudun alt bölümlerinde (kalça ve uyluklarda) toplanmasına “jinoid” veya “armut tipi şişmanlık” denir. Vücudun şekli armudu hatırlatır. Bayanlarda erkeklere oranla daha sık görülen bu tip yağlanmaya özellikle menapoz sonrası kadınlarda daha sıklıkla rastlanır. Estetik olarak hiç kimsenin memnun olmadığı bu durum aslında sağlık yönünden avantajdır. Çünkü yağ hücrelerinin kalça ve üst bacakta birikmesi göbekte birikmesinden daha iyidir. Bu yüzden elma tipi yağlanmaya oranla kronik hastalıklara yakalanma riski daha düşüktür. Unutulmaması gereken şudur ki; vücut dokusunda oluşacak her türlü yağ dağılımındaki artışın hipertansiyon başta olmak üzere yukarda belirtilen pek çok hastalığın tetikleyicisi olacağıdır.
Vücut tipi değişmemektedir. Yağ hücrelerinin yerini değiştirmek mümkün olmayacağı için böyle bir durumdan söz etmek doğru değildir. Ancak egzersize ek olarak yeterli ve dengeli beslenmeyle elma ve armudu daha küçük elma ve armuta dönüştürmek mümkündür. Bunun bilincinde olarak, bölgesel zayıflama tuzaklarına dikkat edilmelidir. Zayıflama diyetlerinde vücuttaki fazlalıklar nerdeyse en fazla yağ yakımı da o bölgeden olacaktır. Bu nedenle sadece basenleri küçülten diyet veya sadece göbeği eriten egzersizden bahsetmek doğru olmaz. Kalori kısıtlaması, depo yağların yakılmasını sağlar. Egzersiz ise kas kuvvetini artırarak kasın yağ yakma kapasitesini artırır ve enerji harcamasıyla kalori yakımına yardımcı olur.
